Olej kokosowy - rafinowany, tłoczony czy płynny?

Na przestrzeni kilku ostatnich lat olej kokosowy BIO stał się niezmiernie istotnym produktem dla każdego, kto odrobinę interesuje się tematyką zdrowego odżywiania. I chociaż jest to bomba kaloryczna, to niezwykle przyjazna zarówno dla zdrowia, jak i dla ciała. Obecnie produkty z palmy kokosowej są dostępne nie tylko w sklepach ze zdrową żywnością, ale także w drogeriach i aptekach. Czy olej kokosowy rzeczywiście zasługuje na miano zdrowego produktu, czy to jedynie chwilowy trend żywieniowy?

Nierafinowany olej kokosowy Extra Virgin
Za najzdrowszy olej kokosowy uznaje się olej tłoczony na zimno Extra Virgin. Dzieje się tak dlatego, że po pierwsze jest tłoczony z młodych i świeżych owoców, a po drugie jest najmniej przetworzony. Miłym skutkiem minimalnej ingerencji w trakcie procesu produkcji jest delikatny zapach oleju z kokosową nutą.

Do produkcji nierafinowanego oleju kokosowego Extra Virgin nie używa się żadnych środków chemicznych. W temperaturze 26 stopni Celsjusza zachowuje postać stałą i ma białą barwę, natomiast w wyższej temperaturze staje się płynny. W sprzedaży można znaleźć także oleje nierafinowane bezzapachowe – należy jednak pamiętać, że określenie „bez zapachu” często oznacza, że produkt był rafinowany. W odróżnieniu od naturalnych olejów Extra Virgin oleje rafinowane produkowane w wysokiej temperaturze. Osiągają one punkt dymienia w temperaturze 204 stopni Celsjusza (punkt dymienia dla oleju nierafinowanego to 177 stopni Celsjusza).

Pozostałe rodzaje oleju kokosowego to:

    Rafinowany olej kokosowy (RBD) – jak już wyżej wspomniano, tego typu olej po wytłoczeniu podlega rafinacji, jest bielony i pozbawiony zapachu. Aby przedłużyć jego przydatność do spożycia, zostaje poddany działaniu wodorotlenku sodu, który eliminuje wolne kwasy tłuszczowe, a w niektórych przypadkach zostaje uwodorniony.

    Olej tłoczony – zajmuje drugie miejsce co do swoich właściwości po oleju nierafinowanym, ale w przeciwieństwie do oleju RBD jest pozyskiwany za pomocą prasy w procesie tłoczenia mechanicznego.

    Płynny olej kokosowy – to tzw. frakcjonowany olej, co oznacza, że większość z nasyconych kwasów tłuszczowych została wytrącona. Niekiedy określa się go jako olej MCT.

Jakie właściwości posiada olej kokosowy BIO?
Olej kokosowy należy do niewielu produktów, które w wersji BIO mogą zostać zaklasyfikowane do tzw. żywności Super Food, czyli jedzenia dobrze wpływającego na ogólne zdrowie człowieka. Dzięki unikalnemu połączeniu kwasów tłuszczowych wykazuje dużą wartość odżywczą oraz właściwości lecznicze. Zawiera trójglicerydy o średniej długości łańcuchowych kwasów tłuszczowych, które są metabolizowane w zupełnie odmienny sposób niż reszta kwasów tłuszczowych. Z wątroby przechodzą bezpośrednio do układu trawiennego, gdzie są wykorzystywane jako szybko przyswajalne źródło energii lub są zamieniane w związki ketonowe, które wykazują korzystny wpływ na układ nerwowy, zwłaszcza u osób chorujących na Alzhaimera i padaczkę.

Związki zawarte w oleju kokosowym mają działanie antybakteryjne, przeciwwirusowe oraz przeciwgrzybiczne, dzięki czemu są pomocne w zwalczaniu wszelkiego rodzaju zakażeń. Dodatkowo olej uzyskiwany z palmy kokosowej może zmniejszać łaknienie, regulować poziom złego cholesterolu we krwi i zmniejszać ryzyko rozwoju chorób układu sercowo-naczyniowego.

Co znajduje się w składzie oleju kokosowego?
Olej kokosowy składa się w ponad 60% z kwasów tłuszczowych z łańcuchem o średniej długości (MCFA). Mają one mnóstwo korzystnych dla zdrowia właściwości, a dzięki temu, że są lepiej przyswajalne, to w znacznie mniejszym stopniu obciążają układ pokarmowy, jednocześnie stymulując metabolizm i wspomagając utratę zbędnych kilogramów. Dla porównania większość olejów roślinnych zawiera kwasy tłuszczowe z długim łańcuchem węglowym, które nie tylko obciążają wątrobę i trzustkę, ale też mogą odkładać się jako tkanka tłuszczowa lub w tętnicach (w formie lipidów).

Połowę tłuszczów w oleju kokosowym stanowi rzadko spotykany kwas laurynowy. Naukowcy są zdania, że związek ten jest w stanie zdziałać cuda, zarówno jeśli chodzi o zdrowie, jak i o urodę. Substancja ta wykazuje silne działanie przeciwwirusowe i bakteriobójcze, dzięki czemu może wygrać pojedynek z wirusem opryszczki, odry, grypy, a także z pierwotniakami takimi jak np. ogoniastek jelitowy.

W jaki sposób stosować olej kokosowy?

Poniżej prezentujemy przykładowe zastosowania oleju kokosowego BIO:

Podniesienie odporności – dzięki zawartości kwasu laurynowego olej pozyskiwany z kokosa dezaktywuje wirusy oraz poprawia funkcjonowanie układu immunologicznego. Jest w szczególności przydatny w takich schorzeniach jak awitaminoza, kamica nerkowa, problemy trawienne oraz różnego rodzaju osłabienia (gorączka, przeziębienie, infekcje).

Świeży oddech – olej kokosowy stosowany jako płyn do płukania ust eliminuje bakterie, które są główną przyczyną nieświeżego oddechu. Co więcej, przeciwdziała również zapaleniu dziąseł i łagodzi jego objawy.

Dla dłoni i paznokci – z oleju kokosowego, zwłaszcza tego BIO, można zrobić odżywczą maseczkę na ręce. Wystarczy posmarować dłonie grubą warstwą produktu, a następnie włożyć rękawiczki i potrzymać olej przez około trzydzieści minut, po czym spłukać. Maseczka wygładzi i nawilży skórę, a także wzmocni płytkę paznokciową.

Na poparzenia słoneczne – olej z kokosa blokuje ok. 20% promieniowania ultrafioletowego, dzięki czemu może być stosowany jako krem do opalania z bardzo niskim faktorem. Można go też zaaplikować na skórę dzień po opalaniu. Zawarte w nim składniki przyspieszą procesy regeneracyjne naskórka, a także dogłębnie go nawilżą i odżywią.

Dla niemowląt – olej kokosowy może z powodzeniem zastąpić kosmetyki przeznaczone dla najmłodszych dzieci. Ze względu na właściwości antybakteryjne i przeciwzapalne produkt ten znakomicie sprawdzi się do pielęgnacji niemowlęcej pupy, zwłaszcza tej narażonej na odparzenia i alergie skórne.

Na co zwrócić uwagę wybierając olej kokosowy?
Kupując olej kokosowy, warto zwrócić przede wszystkim uwagę, aby miał w swoim składzie olej z miąższu kokosa. Pozostałe substancje to jedynie dodatki, które są absolutnie zbędne. Na opakowaniu powinna być też zamieszczona informacja, skąd pochodzi produkt. Dzięki temu będziemy mieć pewność, że olej, który nabywamy, nie pochodzi z różnych krajów na świecie.

Olej z kokosa można nabyć w wersji rafinowanej lub nierafinowanej. Z tych dwóch zdecydowanie zdrowsza jest wersja nierafinowana, gdyż jest to olej bardziej naturalny. Olej nierafinowany pachnie i smakuje kokosem, z kolei tłoczenie w wysokiej temperaturze sprawia, że olej rafinowany jest bezzapachowy.

Podsumujmy!
Orzechy kokosowe, z których uzyskuje się między innymi cenny dla zdrowia olej Extra Virgin, z całą pewnością nie są chwilowym trendem żywieniowym. Ludzie od zarania dziejów korzystali z dobrodziejstw tych tropikalnych owoców, które nie bez powodu są określane mianem „pokarmu przedłużającego życie”. Dzisiaj olej kokosowy może nam służyć nie tylko w kuchni, ale także jako kosmetyk, który nawilża skórę i wygładza włosy. Można go stosować np. zamiast kremu do twarzy czy pod oczy. Warto jednak zainwestować w ekologiczny olej najwyższej jakości.